Hatay, I. Dünya Savaşı sonrasında Osmanlı İmparatorluğu’nun dağılmasıyla Fransız mandası altındaki Suriye’ye bağlandı. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasıyla birlikte, bölgedeki Türk nüfusun yoğunluğu ve kültürel bağlar nedeniyle Hatay’ın Türkiye’ye katılması arzusu doğdu.
Bağımsız Hatay Devleti’nin Kuruluşu:
1936’da Fransa’nın Suriye üzerindeki mandasını sona erdirme kararı, Hatay’ın geleceği konusunda belirsizlik yarattı. Türkiye, Hatay’daki Türk nüfusun haklarını savunmak amacıyla diplomatik girişimlerde bulundu. 1937’de Milletler Cemiyeti’nin kararıyla Hatay, özerk bir bölge olarak kabul edildi. 1938’de Hatay Devleti kuruldu ve Tayfur Sökmen, devlet başkanı olarak seçildi.
Referandum ve Halkın İradesi:
Hatay Devleti’nin kurulmasının ardından Türkiye, Hatay’ın Türkiye’ye katılması yönünde çalışmalarını sürdürdü. 1939’da Hatay’da yapılan referandum sonucunda, halkın büyük çoğunluğu Türkiye’ye katılma yönünde oy kullandı. Bu referandum, bölge halkının iradesinin belirleyici olduğu demokratik bir süreçti.
Katılış Kararının Alınması:
29 Haziran 1939’da Hatay Meclisi, oy birliği ile Türkiye’ye katılma kararı aldı. Bu karar, hem bölge halkının isteği hem de Türkiye’nin diplomatik çabaları sonucunda alındı. Aynı gün, Hatay’ın Türkiye’ye katılması resmi olarak ilan edildi.
”Hatay benim şahsi Meselemdir”
-Mustafa Kemal Atatürk